Interview mastergeschoolde leerkracht: "Ga als schoolleider en bestuur het gesprek aan met masters en onderzoek samen op welke manier zij hun talenten in kunnen zetten"

Op welke manier worden masters ingezet op het Diamant College?

Op het Diamant College wordt gewerkt met gespreid leiderschap. Dit wordt ingevuld door vier masteropgeleide docenten in een L12 functie. Elke L12 docent is verantwoordelijk voor een bepaald gebied binnen de school. De masteropgeleide docent heeft een coördinerende, inspirerende en coachende rol en stuurt bijvoorbeeld werkgroepen aan. Elk van de vier L12 leerkrachten heeft een dag voor de bijbehorende taken ongeacht de werktijdfactor. De structuren zijn duidelijk voor iedereen binnen de school en zijn vastgelegd in het werkverdelingsplan.

Voordat een docent in een L12 schaal geplaatst kan worden, moet hij of zij hierop solliciteren. Naast L12 docenten zijn er binnen de school ook masteropgeleide leerkrachten in een L11 functie. Hun talenten worden onder andere benut door hen in te zetten op de verschillende onderwerpen van het jaarplan. Herma en Carolien vertellen dat een sterk punt van het Diamant College is dat mensen van elkaar weten waar de kwaliteiten liggen en dat deze gezien, benut en gewaardeerd worden. Ook inspireren collega's elkaar om een opleiding te volgen.

Waardoor werkt het?

Carlijn geeft aan dat deze invulling een manier is om de masteropgeleide docenten de gelegenheid te geven om hun kennis en vaardigheden in te zetten. Ze pakken hun rol, worden geprikkeld en krijgen mandaat. Een grote reden voor het succes is dat deze docenten samen kunnen werken. Hierdoor versterken zij zowel zichzelf als het team. Ook Herma en Carolien geven aan dat de samenwerking met andere L12 docenten voor hen van grote meerwaarde is. De balans vinden tussen collega zijn en leiding nemen is soms een bijzondere positie als docent. Het is dan erg prettig om samen op te trekken en te kunnen sparren.

Hoe begin je?

Volgens Carlijn start het met het ontwikkelen van een visie op opleiden en de ontwikkeling van docenten binnen je school op alle gebieden. Van daaruit kun je een lerende omgeving creëren. Wanneer je als school wilt ontwikkelen, moet je ook mensen laten ontwikkelen en dat betekent dat je docenten een opleiding laat doen. Het kost tijd en geld, maar op deze manier bind en boei je mensen.

Mensen die in opleiding zijn, hebben op de werkvloer meerwaarde doordat ze reflectief handelen tijdens hun opleiding. Dit vergroot ook het reflectief vermogen van een heel team. Het overstijgend handelen wordt vergroot. Loskomen van een klas, school en team en van een afstand kunnen kijken is nodig om je te kunnen ontwikkelen. Wanneer leerkrachten in opleiding zijn biedt dit veel meerwaarde, maar ook wanneer zij klaar zijn, mag je ervan uitgaan dat zij op een andere manier hebben leren kijken. Deze docenten zijn bijvoorbeeld in staat om complexe problemen vanuit meerdere kanten te bekijken. Het lukt niet altijd om mensen te behouden. Ook als mensen na een opleiding vertrekken, doe je iets goed als organisatie. Mensen zijn tevreden en dankbaar dat ze een opleiding hebben mogen doen en zetten hun expertise vervolgens in binnen andere organisaties.

Rol van de schoolleider

Carlijn benoemt dat je er als schoolleider vanuit mag gaan dat elke docent een professional is en dat je hem of haar mag aanspreken op professionaliteit. Wil je docenten behouden, dan moet je hen de autonomie geven om hun vak uit te kunnen oefenen. Dit geldt ook voor masteropgeleide docenten: geef de leerkracht de autonomie om het geleerde door te ontwikkelen. Ook Herma en Carolien geven aan dat de schoolleider een grote rol in het geheel speelt: hij of zij stimuleert docenten om een opleiding te volgen en zet de mensen op de juiste plek in de organisatie. Herma en Carolien ervaren het als prettig om verantwoordelijkheid en vertrouwen te krijgen.

Naast dat je als schoolleider de ontwikkeling van je docenten stimuleert, is het ook van belang om jezelf te blijven ontwikkelen. Zo heeft Carlijn onlangs zelf een opleiding afgerond. Harrie: 'Je ervaart dan wat een masteropgeleide leerkracht nodig heeft. Deel als docent of schoolleider wat je hebt geleerd met het team, zo blijf je samen in ontwikkeling.'

Rol bestuur/HR

Op het Diamant College zijn de masters in beeld. Harrie geeft aan dat het absoluut van meerwaarde is om de masters ook op bestuursniveau in kaart te brengen om bijvoorbeeld intervisie te plannen en kennis te delen. Dit beamen Herma en Carolien en zij denken dat het bestuursoverstijgend delen van expertise en uitwisselen tussen regulier en speciaal onderwijs van grote meerwaarde zou kunnen zijn en dat bijvoorbeeld masters hieraan kunnen bijdragen. Harrie benoemt dat op bestuursniveau wordt gekeken naar duurzame inzetbaarheid en de werkdruk. Hoe kun je ervoor zorgen dat mensen de tijd en ruimte hebben om zich te professionaliseren? Investeren in mensen is ontzettend belangrijk. Niet alleen voor de scholen, maar ook voor de regio. Hierbij zet je jezelf als bestuur op de kaart en draag je bij aan goed werkgeverschap. Ga als schoolleider en bestuur het gesprek aan met masters en onderzoek samen op welke manier zij hun talenten kunnen inzetten. Deel als master je onderzoek of masterscriptie met collega's en je bestuur. Zo benut ook het bestuur de kennis die wordt opgedaan tijdens de masteropleiding.

Het vinden van balans

Ook op het Diamant College is het lerarentekort merkbaar. Hierdoor komt het helaas voor dat leerkrachten in de praktijk voor de klas moeten staan op de dagen waarop zij normaal gesproken hun L12 taken uitvoeren. Carlijn geeft aan dat één van de nadelen hiervan is dat de taken die de L12 docent uitvoert op deze manier lastiger vorm te geven zijn. Je loopt het risico dat de masteropgeleide docent op een gegeven moment op zoek kan gaan naar iets anders en ook dat hierdoor de doorontwikkeling van het onderwijs stagneert. Het is zaak om met elkaar een balans te behouden tussen het kunnen uitvoeren van het primaire proces en de doorontwikkeling van het onderwijs.